ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ। ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸੌਖਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਮਾਹਿਰ ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸੁਚੇਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਸਰੀਰਕ ਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਨੀਲੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਤੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਕੀ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ? ਇਹ ਸਵਾਲ ਅਕਸਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਮੋਬਾਈਲ ਸੱਚਮੁੱਚ ਇੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ? ਆਓ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਮਝੀਏ।

ਕੀ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਜਣਨ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਰਹੇ?
ਅਧਿਐਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਛਲੀ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਜਣਨ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇ ਸਪਰਮ ਅਕਾਊਂਟ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਵਰਗੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਇਸ ਲਈ ਵਾਤਾਵਰਣ ਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋ-ਲੇਵਲ ਰੇਡੀਓਫ੍ਰੀਕੁਐਂਸੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਫੀਲਡਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਜਣਨ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਵਿਸ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਵੱਧ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੇ ਮਿਆਰ ਤੇ ਗਿਣਤੀ ਘਟਦੀ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੱਥਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਤੋਂ ਦਿਮਾਗ਼ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ਼ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕੀ ਮੋਬਾਈਲ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਤਰੰਗਾਂ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ?

ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਰੇਡੀਓਲਾਜੀਕਲ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਤੇ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਸੇਫਟੀ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕੇਨ ਕਰੀਪੀਡਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫੋਨ ਤੇ ਸਪਰਮ ਅਕਾਊਂਟ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਰੇਡੀਓ ਤਰੰਗਾਂ ਦੇ ਉੱਚ ਐਕਸਪੋਜਰ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ ਹੈ।

ਕੀ ਪੈਂਟ ਦੀ ਜੇਬ ‘ਚ ਫ਼ੋਨ ਰੱਖਣਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ?
ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਪੈਂਟ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ (ਜਨਨ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ) ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਵੀ ਜਣਨ ਸ਼ਕਤੀ ‘ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਫੋਨ ਨੂੰ ਪੈਂਟ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਤੇ ਸਪਰਮ ਕੁਆਲਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਣਨ ਸ਼ਕਤੀ ‘ਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਤੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਖੋਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਦਰਅਸਲ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮਿਲੇ-ਜੁਲੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਇਸ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਵਰਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਤੁਹਾਡੀ ਸਰੀਰਕ ਅਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਬੰਧੀ ਵਿਗਾੜਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ‘ਤੇ ਬਿਤਾਏ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।